Rèina-des-bouesc
Aruncus dioicus
Rosaceae
Noms en français : Barbe-de-bouc, Reine-des-bois.
Descripcioun :La rèina-des-bouesc es uno grando planto que trachis en mountagno dins li fourèst fresco, acabado pèr uno longo enflourejado blanco (paumo d'espigo). Se recounèis peréu à si gràndi fueio coumpausado (fin qu'à 40 cm), mai gaire nóumbrouso .
Usanço :Li jóuini brout soun acampa en Savoio e Itàli ; bouli soun manja en ensalado o cue (troucho). La racino èi vertuouso contro li pougnaduro (emplastre), li mau d'estoumac, li fèbre e la cacagno. Se pòu prendre de ban de pèd contro lou mau d'os.
Port : Grando erbo
Taio : 100 à 200 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Aruncus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Faio
- Fourèst fresco
- Relarg à rousèu
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Aruncus dioicus (Walter) Fernald, 1939
(= Spiraea aruncus L., 1953 )
Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753